Nguyên nhân của đào tạo không hiệu quả là một vấn đề quan trọng đối với nhiều doanh nghiệp hiện nay. Đào tạo là một công cụ quan trọng để nâng cao năng lực, kỹ năng và hiệu quả làm việc của nhân viên, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vẫn đang gặp phải những thách thức và bất cập trong việc triển khai hiệu quả hoạt động đào tạo.
1. Tầm quan trọng của đào tạo trong doanh nghiệp
Đào tạo được xem là một trong những yếu tố then chốt góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và sự phát triển bền vững của các doanh nghiệp. Vai trò của đào tạo đối với sự phát triển của doanh nghiệp là rất quan trọng, bao gồm:
1.1. Vai trò của đào tạo đối với sự phát triển của doanh nghiệp
Đào tạo giúp nâng cao kiến thức, kỹ năng và thái độ làm việc của nhân viên, từ đó giúp tăng năng suất, chất lượng công việc và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Ngoài ra, đào tạo còn góp phần xây dựng văn hóa học tập, tạo động lực và gắn kết nhân viên với doanh nghiệp.
1.2. Thực trạng đào tạo tại các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay
Thực trạng đào tạo tại các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay vẫn còn nhiều hạn chế. Nhiều doanh nghiệp chưa xây dựng được chiến lược đào tạo dài hạn, nội dung và phương pháp đào tạo chưa phù hợp, sự cam kết của lãnh đạo cấp cao còn hạn chế, hệ thống đánh giá và hỗ trợ sau đào tạo chưa hiệu quả.
Hoạt động đào tạo thường mang tính tình huống, thiếu tính chiến lược và hệ thống. Nguồn lực dành cho đào tạo còn hạn chế, chủ yếu tập trung vào các khóa đào tạo ngắn hạn.
Bên cạnh đó, nội dung và phương pháp đào tạo trong nhiều doanh nghiệp vẫn mang tính lỗi thời, chưa phù hợp với nhu cầu thực tế của nhân viên. Sự tham gia và cam kết của lãnh đạo cấp cao đối với hoạt động đào tạo cũng chưa được chú trọng đúng mức.
1.3. Tác động của đào tạo không hiệu quả đến hoạt động doanh nghiệp
Đào tạo không hiệu quả sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến năng lực, kỹ năng và hiệu quả làm việc của nhân viên, từ đó ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm/dịch vụ, năng suất lao động và hiệu quả hoạt động chung của doanh nghiệp.
Ngoài ra, đào tạo không hiệu quả cũng có thể dẫn đến việc nhân viên cảm thấy không được quan tâm, thiếu gắn kết và động lực, làm gia tăng tỷ lệ nhân viên rời bỏ doanh nghiệp. Điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến việc giữ chân nhân tài và xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao cho doanh nghiệp.
2. Tiết lộ 10 nguyên nhân của đào tạo không hiệu quả
2.1. Những nguyên nhân từ phía tổ chức và quản lý
Nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng đào tạo không hiệu quả trong doanh nghiệp đến từ phía tổ chức và cách thức quản lý hoạt động đào tạo.
– Thiếu chiến lược đào tạo dài hạn
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng đào tạo không hiệu quả là do doanh nghiệp thiếu có chiến lược đào tạo dài hạn, gắn liền với mục tiêu chiến lược phát triển của doanh nghiệp.
Nhiều doanh nghiệp vẫn chưa nhận thức đầy đủ về vai trò của đào tạo. Hoạt động đào tạo thường được thực hiện một cách tình huống, thiếu tính tổng thể và liên kết với chiến lược phát triển doanh nghiệp. Việc phân tích nhu cầu đào tạo thực tế của từng bộ phận, vị trí công việc cũng chưa được thực hiện một cách có hệ thống.
– Ngân sách đào tạo không đầy đủ
Nhiều doanh nghiệp còn hạn chế về nguồn lực tài chính dành cho hoạt động đào tạo. Khi gặp khó khăn về tài chính, các doanh nghiệp thường ưu tiên cắt giảm ngân sách cho đào tạo.
Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp cũng không đầu tư đúng mức cho chất lượng của các hoạt động đào tạo. Họ thường ưu tiên cho các khóa học ngắn hạn, rẻ tiền nhưng không đảm bảo hiệu quả thật sự.
– Thiếu sự cam kết từ lãnh đạo cấp cao
Sự thiếu cam kết từ lãnh đạo cấp cao cũng là một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến tình trạng đào tạo không hiệu quả trong doanh nghiệp.
Nhiều lãnh đạo doanh nghiệp vẫn chưa thực sự quan tâm và tham gia sâu vào quá trình đào tạo. Họ thường chỉ đứng ở vai trò quyết định và phê duyệt, chứ ít khi trực tiếp tham gia vào các hoạt động đào tạo. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng chưa xây dựng được văn hóa học tập và phát triển năng lực trong tổ chức.
2.2. Những nguyên nhân liên quan đến nội dung và phương pháp đào tạo
Bên cạnh những nguyên nhân từ phía tổ chức và quản lý, vấn đề nội dung và phương pháp đào tạo cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hiệu quả của hoạt động đào tạo.
– Nội dung đào tạo không phù hợp với nhu cầu thực tế
Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng đào tạo không hiệu quả là do nội dung đào tạo không phù hợp với nhu cầu thực tế của người học và yêu cầu công việc.
Nhiều doanh nghiệp chưa tiến hành khảo sát và phân tích kỹ lưỡng nhu cầu đào tạo của nhân viên trước khi thiết kế nội dung chương trình đào tạo. Nội dung đào tạo thường mang tính lý thuyết cao, thiếu tính ứng dụng thực tiễn.
– Phương pháp đào tạo lỗi thời
Bên cạnh vấn đề về nội dung, phương pháp đào tạo cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hiệu quả của hoạt động đào tạo.
Nhiều doanh nghiệp vẫn phụ thuộc quá nhiều vào các hình thức đào tạo một chiều, như thuyết trình, giảng dạy truyền thống. Họ chưa khai thác tối đa các phương pháp đào tạo tích cực, tương tác như đào tạo trải nghiệm, học tập dựa trên dự án, v.v. Ngoài ra, việc ứng dụng công nghệ và phương pháp đào tạo hiện đại cũng chưa được chú trọng.
– Giảng viên và chuyên gia đào tạo thiếu kinh nghiệm thực tế
Chất lượng của đội ngũ giảng viên và chuyên gia đào tạo cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hiệu quả của hoạt động đào tạo.
Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tìm kiếm và thuê đội ngũ giảng viên, chuyên gia đào tạo có đủ năng lực chuyên môn trong lĩnh vực đào tạo. Đồng thời, kỹ năng sư phạm, truyền đạt kiến thức của các giảng viên này cũng chưa đạt yêu cầu, ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả của các khóa đào tạo.
2.3. Những nguyên nhân từ phía người học
Bên cạnh những nguyên nhân từ phía tổ chức và quản lý, cũng như nội dung và phương pháp đào tạo, thái độ và động lực của người học cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hiệu quả của hoạt động đào tạo.
– Thiếu động lực tham gia đào tạo
Nhiều nhân viên thiếu động lực tham gia các khóa đào tạo do họ không nhận thấy rõ ràng về lợi ích và giá trị mà đào tạo mang lại cho sự phát triển cá nhân và nghề nghiệp của họ.
Một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng này bao gồm: thiếu sự liên kết giữa đào tạo và cơ hội thăng tiến, không có sự ghi nhận và đánh giá cao sau khi hoàn thành đào tạo.
– Quá tải công việc không có thời gian học tập
Nhiều nhân viên cũng gặp khó khăn trong việc tham gia các khóa đào tạo do áp lực công việc hàng ngày quá lớn, không được tạo điều kiện về thời gian.
Doanh nghiệp chưa thực sự coi trọng việc cân bằng giữa công việc và thời gian học tập, chưa xây dựng được văn hóa học tập trong tổ chức.
– Rào cản tâm lý đối với việc học hỏi kiến thức mới
Bên cạnh những lý do khách quan, một số nhân viên cũng gặp phải những rào cản tâm lý khi tham gia các khóa đào tạo.
Họ có tâm lý sợ thay đổi, lo lắng ra khỏi vùng an toàn, hoặc ngại đặt câu hỏi và tham gia thảo luận trong quá trình đào tạo. Điều này làm hạn chế động lực và khả năng tiếp thu kiến thức, kỹ năng mới.
2.4. Những nguyên nhân từ hệ thống đánh giá và ứng dụng sau đào tạo
Ngoài các nguyên nhân đã nêu, hệ thống đánh giá và cơ chế hỗ trợ ứng dụng sau đào tạo cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hiệu quả của hoạt động đào tạo.
– Thiếu hệ thống đánh giá hiệu quả đào tạo
Nhiều doanh nghiệp chưa xây dựng được hệ thống đánh giá hiệu quả đào tạo một cách toàn diện. Họ thường chỉ dừng lại ở mức độ đánh giá sự hài lòng của người học, chứ chưa thiết lập các chỉ số KPI cụ thể để theo dõi và đánh giá hiệu quả đào tạo.
Điều này khiến việc đo lường và cải thiện chất lượng các hoạt động đào tạo gặp nhiều khó khăn.
– Không có cơ chế hỗ trợáp dụng kiến thức sau đào tạo
Một trong những nguyên nhân lớn dẫn đến tình trạng đào tạo không hiệu quả là việc thiếu cơ chế hỗ trợ cho nhân viên áp dụng những kiến thức và kỹ năng mới học được sau khi kết thúc khóa đào tạo. Nhiều doanh nghiệp không cung cấp đủ nguồn lực, chẳng hạn như mentoring hay coaching, để giúp nhân viên chuyển giao kiến thức từ lý thuyết sang thực tiễn.
Khi không có những hình thức hỗ trợ này, nhân viên thường cảm thấy lúng túng trong việc vận dụng kiến thức mới vào công việc hàng ngày của họ. Chất lượng công việc có thể giảm sút và nhân viên sẽ dễ dàng quên đi những gì đã học. Nếu doanh nghiệp mong muốn đạt được sự thay đổi tích cực từ hoạt động đào tạo, họ cần phải thiết lập môi trường phù hợp để thực hành và cải thiện kỹ năng sau đào tạo.
– Thiếu sự gắn kết giữa đào tạo và phát triển nghề nghiệp
Một lý do quan trọng khác dẫn đến nguyên nhân của đào tạo không hiệu quả là sự thiếu gắn kết giữa các hoạt động đào tạo và lộ trình phát triển nghề nghiệp của nhân viên. Nếu nhân viên không thấy rõ ràng rằng những gì họ học được trong khóa đào tạo sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển cá nhân và thăng tiến trong công việc, họ sẽ không hào hứng tham gia vào các chương trình này.
Doanh nghiệp cần xây dựng một lộ trình phát triển cá nhân rõ ràng, trong đó chỉ ra cách mà từng khóa đào tạo có thể giúp nhân viên nâng cao kỹ năng, chuẩn bị cho các vị trí trách nhiệm hơn trong tương lai. Điều này không chỉ giúp tăng cường động lực học tập mà còn tạo ra một mối liên kết chặt chẽ hơn giữa đào tạo và mục tiêu phát triển nghề nghiệp của nhân viên.
3. Giải pháp khắc phục cho vấn đề đào tạo không hiệu quả
Để khắc phục tình trạng đào tạo không hiệu quả, doanh nghiệp cần có những giải pháp cụ thể nhằm cải thiện nội dung, phương pháp và hệ thống đánh giá sau đào tạo. Sau đây là một số giải pháp khả thi:
3.1. Xây dựng chiến lược đào tạo toàn diện
Doanh nghiệp nên bắt đầu bằng việc xây dựng một chiến lược đào tạo toàn diện, liên kết chặt chẽ với các mục tiêu chiến lược của tổ chức. Một kế hoạch dài hạn sẽ giúp xác định nhu cầu đào tạo, cũng như đảm bảo rằng những khóa học được tổ chức phù hợp với xu hướng phát triển của ngành và yêu cầu công việc.
Phân tích nhu cầu đào tạo một cách có hệ thống là bước thiết yếu trong quá trình này. Điều này bao gồm việc khảo sát ý kiến của nhân viên và quản lý để hiểu rõ những kỹ năng nào là cần thiết nhất cho sự phát triển của họ.
>> Tham khảo: Kế Hoạch Đào Tạo Là Gì? Các Bước Xây Dựng Kế Hoạch Đào Tạo Hoàn Hảo
3.2. Cải thiện nội dung và phương pháp đào tạo
Nội dung đào tạo cần được cập nhật thường xuyên để đảm bảo phù hợp với nhu cầu thực tế của thị trường lao động. Doanh nghiệp có thể tổ chức các buổi hội thảo và thu thập ý kiến phản hồi từ nhân viên về nội dung khóa học, từ đó điều chỉnh cho phù hợp.
Bên cạnh đó, việc áp dụng các phương pháp đào tạo hiện đại như đào tạo trải nghiệm, học tập dựa trên dự án và sử dụng công nghệ thông tin sẽ làm cho quá trình đào tạo trở nên sinh động và gần gũi hơn với thực tiễn công việc. Những phương pháp này không chỉ kích thích sự sáng tạo mà còn giúp nhân viên dễ dàng tiếp thu kiến thức.
3.3. Xây dựng hệ thống đánh giá và hỗ trợ sau đào tạo
Cuối cùng, doanh nghiệp cần phải thiết lập một hệ thống đánh giá toàn diện để theo dõi hiệu quả của các hoạt động đào tạo. Việc sử dụng các chỉ số KPI cụ thể để đo lường không chỉ giúp đánh giá mức độ hài lòng của người học mà còn giúp đánh giá chất lượng đào tạo qua các kết quả thực tế đạt được.
Ngoài ra, xây dựng một cơ chế hỗ trợ cho nhân viên áp dụng kiến thức sau đào tạo sẽ góp phần không nhỏ vào việc đảm bảo rằng những gì họ học được không chỉ nằm lại trong lý thuyết. Các chương trình mentoring hoặc coaching có thể được thiết lập để hỗ trợ và hướng dẫn nhân viên ứng dụng kiến thức vào công việc thực tế.
>> Với những Doanh nghiệp bắt đầu xây dưng hệ thống đào tạo nội bộ mà chưa biết bắt đầu và quy trình như thế nào thì hãy tham khảo các khóa đào tạo của Lộc về Trainer và Coaching như là:
+ Trainer:
- Đánh giá và đo lường hiệu quả đào tạo | Training Performance Evaluation
- Đánh giá và phát triển các khóa đào tạo – TAD
- Khoá Học Train the trainer 3+ | Đào Tạo Giảng Viên Nội Bộ
- Xây dựng và triển khai kế hoạch đào tạo | Training Plan Design
+ Coaching:
- Năng lực toàn diện cho quản lý | U – Maximize Management
- Kỹ năng huấn luyện và kèm cặp cho Quản lý | Coaching Skills for Managers
Tạm kết
Tình trạng đào tạo không hiệu quả tại các doanh nghiệp hiện nay xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ khía cạnh tổ chức và quản lý đến thái độ của người học. Để vượt qua những thách thức này, doanh nghiệp cần xây dựng một chiến lược đào tạo toàn diện, cải thiện nội dung và phương pháp đào tạo, đồng thời tạo dựng một hệ thống đánh giá và hỗ trợ hợp lý để đảm bảo rằng nhân viên có thể ứng dụng kiến thức vào thực tiễn.
